Ekonomi
1990–2000–2010 sigorta girişi olanlara büyük fırsat! Erken emeklilik şartları netleşti
SGK, 1990, 2000 ve 2010 sigorta girişi olanlara doğum, askerlik, malulen emeklilik ve yıpranma hakkı üzerinden erken emeklilik imkânı sunuyor. Kadınlara 6 yıl, erkeklere 1 yıla kadar avantaj sağlayan düzenlemelerin detayları açıklandı.
Türkiye’de erken emeklilik beklentisi yeniden gündeme taşındı. Sigorta başlangıcı 1990, 2000 ve 2010 yılları arasında olan milyonlarca çalışan için SGK’nın sunduğu borçlanma ve özel haklar, emeklilik yolunu önemli ölçüde kısaltıyor. Doğum ve askerlik borçlanması, malulen emeklilik, engelli hakları ve yıpranma payı gibi avantajlar sayesinde pek çok çalışan yaş şartına takılmadan daha erken emekli olma şansına kavuşuyor. Uzmanlar, yeni nesil emeklilik modelinde prim gününü hızla tamamlayanların öne geçtiğini vurguluyor.
Kadın çalışanlara 6 yıla kadar erken emeklilik
SGK mevzuatına göre kadın çalışanlar için en avantajlı haklardan biri doğum borçlanması.
-
Her çocuk için 720 gün (2 yıl) prim kazanılıyor.
-
Üç çocuk için toplam 2160 gün (6 yıl) borçlanma yapılabiliyor.
Bu hak sayesinde kadınlar yalnızca prim gününü değil, emeklilik yaşını da öne çekebiliyor. Ancak borçlanma hakkı, sigorta başlangıcından sonra doğan çocuklar için geçerli.
Erkek çalışanlara askerlik borçlanması ile yıl avantajı
Erkek çalışanlar, askerlik borçlanması sayesinde sigorta başlangıç tarihlerine avantaj sağlayabiliyor.
-
Askerlik sigorta girişinden önce yapılmışsa, borçlanma ile giriş tarihi geriye çekilebiliyor.
-
Bu da emeklilik yaşını 1 yıla kadar erkene alabiliyor.
Ayrıca prim gün sayısına yapılan ekleme ile erken emeklilik fırsatı güçleniyor.
15 yıl ve 3600 günle erken emeklilik
Özellikle 9 Eylül 1999 öncesi sigorta girişi olan çalışanlar için büyük avantaj sağlayan model devam ediyor.
Bu çalışanlar:
-
15 yıl sigortalılık süresi,
-
3600 prim günü şartını tamamladıklarında,
yaş beklemeden emeklilik hakkı kazanabiliyor.
EYT dışı milyonlarca kişi için bu sistem hâlâ önemli bir çıkış kapısı niteliğinde.
Malulen emeklilik ve engelli hakları
Sağlık sorunu nedeniyle çalışma gücünün %60’ını kaybeden kişiler,
-
En az 1800 prim günü ile malulen emekli olabiliyor.
Ayrıca %40 ve üzeri engelli raporu bulunan çalışanlar: -
15 yıl – 3600 gün şartını doldurduğunda yaş beklemeden emekliliğe başvurabiliyor.
Ağır işlerde çalışanlara yıpranma payı
Maden, demir–çelik, sağlık, gazetecilik, güvenlik ve tehlikeli iş kolundaki çalışanlar Fiili Hizmet Süresi Zammı (FHSZ) kapsamında ek prim hakkından yararlanıyor.
-
Her 360 gün çalışmaya ek 90 güne kadar ilave prim eklenebiliyor.
Bu sistem, prim gününü hızla tamamlayan çalışanlar için erken emeklilik kapısını aralıyor.
Uzmanlardan önemli tavsiye
SGK uzmanları, erken emeklilik planlayan çalışanların mutlaka:
-
Hizmet dökümü,
-
Prim gün sayısı,
-
Borçlanma hakkı,
-
Sigorta başlangıç tarihini
detaylı şekilde kontrol etmesi gerektiğini belirtiyor.
Her çalışanın şartı farklı olduğundan, kişisel emeklilik planlaması için SGK müdürlüklerinden veya uzmanlardan destek alınması öneriliyor.
Erken emeklilik artık çok daha erişilebilir
Doğum borçlanması, askerlik borçlanması, engelli hakları ve yıpranma payı sayesinde 1990–2010 arası sigorta girişi olan milyonlarca çalışan, yaş şartına takılmadan çok daha kısa sürede emekli olma imkânına kavuşuyor.